RƯỢU VANG TỪ "GỐC NHO GIÀ" CÓ THỰC SỰ NGON HƠN NHO TRẺ?

Trong thế giới rượu vang, cụm từ “gốc nho già” (old vine) thường được nhắc đến như một dấu ấn của sự cao cấp, chất lượng và chiều sâu hương vị

Trong thế giới rượu vang, cụm từ “gốc nho già” (old vine) thường được nhắc đến như một dấu ấn của sự cao cấp, chất lượng và chiều sâu hương vị. Nhưng điều đó có đúng hoàn toàn không? Và “già” ở đây thật sự mang lại điều gì cho một chai rượu vang?

Hãy cùng Truvinos tìm hiểu ý nghĩa thực sự đằng sau cụm từ này, và liệu rượu từ gốc nho già có thực sự vượt trội hơn so với rượu từ những cây nho trẻ hay không.

“Gốc nho già” – Ý nghĩa là gì?

Dù được sử dụng phổ biến, nhưng “old vine” không có một định nghĩa chính thức và thống nhất trên toàn thế giới. Ở mỗi quốc gia, khái niệm này được hiểu theo một cách riêng:

• Tại Ý, những gốc nho trên 40 năm tuổi thường được xem là già.
• Ở California (Mỹ), tổ chức Historical Vineyard Society định nghĩa cụ thể hơn: chỉ những gốc nho trồng từ 50 năm trở lên mới được xếp vào danh mục “old vine”.

Điều đó có nghĩa là, nếu một vườn nho có tuổi đời 49 năm – theo tiêu chuẩn California – thì vẫn chưa đủ điều kiện để gắn nhãn “old vine”.

Tuy nhiên, con số tuổi tác chỉ là điểm bắt đầu. Điều quan trọng hơn là: gốc nho già có tác động gì đến trái nho – và từ đó – đến chất lượng rượu vang?

Gốc nho già ảnh hưởng gì đến hương vị rượu vang?

Khi cây nho trưởng thành, hệ rễ của nó sẽ đâm sâu hơn và lan rộng hơn trong lòng đất. Nhờ đó, cây có thể hấp thụ nhiều loại khoáng chất và dưỡng chất từ tầng đất sâu – điều mà các cây nho trẻ với rễ nông không thể làm được.

Steven Rasmussen, đồng sáng lập Palisades Canyon tại Napa Valley (Mỹ), cho biết: những cây nho già cũng thường được trồng cách xa nhau hơn, giảm sự cạnh tranh về dinh dưỡng, nhờ đó từng cây có không gian phát triển riêng, hấp thụ được nhiều nước và khoáng hơn.

Kết quả là:
Trái nho từ gốc nho già thường mang nhiều tầng hương vị hơn, có cấu trúc phức hợp hơn, và đặc biệt là thể hiện rõ tính cách của vùng đất – hay còn gọi là “terroir”.

Canh tác có ảnh hưởng lớn không?

Câu trả lời là: có, rất lớn.

Bernardino Sani, CEO kiêm nhà làm rượu tại Argiano (Tuscany, Ý), nhấn mạnh rằng tuổi đời của cây nho không đảm bảo chất lượng nếu canh tác không đúng cách.

Ví dụ: nếu bạn sử dụng quá nhiều phân bón hóa học và tưới tiêu tự động trên gốc nho già, thì hương vị nho thu được sẽ không khác gì nho trẻ.

Ngược lại, những vườn nho áp dụng canh tác khô (dry-farming), hạn chế sử dụng hóa chất, lựa chọn đúng giống nho và gốc ghép sẽ giúp gốc nho già phát huy hết tiềm năng.

Chính vì lý do này, nhiều nhà sản xuất như Argiano đã tạo ra những chai vang riêng biệt từ những khu đất có gốc nho già đặc biệt – ví dụ như lô Vigna del Suolo với các cây nho 55 tuổi – bởi vì hương vị của chúng quá độc đáo để bị hòa lẫn.

Trong bối cảnh khí hậu khắc nghiệt, gốc nho già có lợi thế gì?

Không chỉ có hương vị đậm đà hơn, gốc nho già còn có khả năng chống chọi tốt hơn với biến đổi khí hậu.

Nhờ hệ rễ ăn sâu và thân cây vững chắc, những cây nho già ít bị ảnh hưởng bởi hạn hán, nắng nóng hoặc mưa nhiều bất thường. Chúng đã “trải qua” nhiều mùa vụ khắc nghiệt và trở nên dẻo dai theo thời gian.

Điều đó giúp những vườn nho già duy trì sự ổn định và độ đồng đều trong chất lượng rượu – kể cả khi thời tiết không thuận lợi.

Có phải giống nho nào già đi cũng ngon hơn?

Không hẳn. Mỗi giống nho sẽ phản ứng khác nhau với tuổi tác. Có giống sẽ phát triển hương vị vượt trội theo thời gian, nhưng có giống cần điều chỉnh kỹ thuật làm rượu – như thay đổi thời gian ngâm vỏ, thời gian ủ gỗ sồi – để thể hiện hết tiềm năng.

Người làm rượu phải cân nhắc kỹ lưỡng để tạo nên loại rượu vang cân bằng, đúng phong cách và phản ánh đúng bản chất của cây nho và vùng đất nơi nó sinh trưởng.

Vậy, rượu vang từ gốc nho già có thực sự ngon hơn?

Câu trả lời không đơn giản là “có” hay “không”.

Rượu vang từ gốc nho già có tiềm năng rất lớn, nhưng điều đó chỉ phát huy khi được canh tác và làm rượu đúng cách. Khi hội tụ đủ yếu tố – từ đất, khí hậu, giống nho, đến bàn tay con người – một chai vang từ gốc nho già sẽ:

• Có chiều sâu hương vị
• Mang nhiều lớp mùi phức hợp
• Thể hiện rõ tính cách vùng miền (terroir)
• Ổn định hơn trong những năm thời tiết thất thường

Lời kết

“Gốc nho già” không phải là công thức thần kỳ, nhưng là lời hứa hẹn cho một trải nghiệm rượu vang đậm đà và tinh tế hơn.

Nếu bạn là người yêu thích sự độc đáo, cá tính và muốn khám phá dấu ấn riêng biệt của từng vùng đất trong ly rượu, đừng ngần ngại tìm đến những chai rượu từ “old vine”.

Chúng không chỉ là rượu – mà còn là câu chuyện của thời gian, của đất đai, và của sự bền bỉ.

*Nguồn: What Does 'Old Vine' Wine Mean, and Is It Really Better Than Young?